تیپ شناسی MBTI و استرس

عوامل ایجاد استرس‌ مبتنی بر مدل شخصیتی مایرز-بریگز

آوریل ماه جهانی آگاهی در مورد استرس است. پس باید بپرسیم: چه چیزی بیشترین استرس را به شما وارد می‌کند؟ ترجیحات شخصیتی مایرز-بریگز (مدل شخصیت‌شناسی MBTI) علاوه بر قابلیت صحبت در مورد شباهت‌ها و تفاوت‌های شخصیتی افراد می‌تواند درمورد آن‌چه منجربه بیشترین فشار و استرس بر فرد بر پایه تیپ شخصیتی‌اش می‌شود، نیز بحث کند.

سالانه در آمریکا، استرس باعث می‌شود هزینه‌ای حدود ۳۰۰ میلیارد دلاری بابت هزینه‌های سلامت و از دست دادن شغل روی دست خانوار آمریکایی قرار بگیرد. طبق گزارش‌ها ۷۷ درصد از آدم‌ها مرتباً علایم جسمی ناشی از استرس را تجربه می‌کنند.

استرس چیست؟ سایت Dictionary.com (بر پایه فیزیولوژی) استرس را پاسخ خاص بدن نسبت به یک محرک مثل ترس یا درد که باعث اختلال در تعادل فیزیولوژیکی می‌شود، تعریف می‌کند.

مؤسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی[۱] (NIOSH) استرس را «پاسخ‌های جسمی و روحی آسیب‌رسان در زمان عدم تطابق نیازهای شغلی با توانایی‌ها یا منابع کارگری» تعریف می‌کند.

در مقاله مجله روانشناسی امروز تحت عنوان «استرس: بدتر از آن‌چیزی است که شما فکر می‌کنید»، نویسنده در مورد حساسیت‌سازی استرس صحبت می‌کند. بر این اساس، بدن شما مشابه یک واکنش آلرژیک به استرس پاسخ می‌دهد؛ از این رو هر بار که با استرس مواجه می‌شوید، بدن واکنشی حادتر و شدیدتر نشان می‌دهد.

مایکل مینی دکترای روانشناسی دانشگاه مک‌گیل می‌گوید: فرایندی در مغز رخ می‌دهد که باعث ایجاد حساسیت نسبت به استرس می‌شود، این فرایند که به آن sensitization می‌گوییم باعث می‌شود مغز در مواجهه با استرس واکنشی تؤام با حساسیت نشان دهد. نمود این قضیه این‌طوری است که در زندگی عادی و روزمره ما محرکی می‌بینیم که از نظر منطقی بی‌خطر است و ترسی نسبت به آن نداریم، اما مغز نسبت به آن واکنش استرسی می‌دهد، این واکنش به‌نوبه خود باعث می‌شود ما رفتار نامناسبی نسبت به آن محرک از خودمان نشان دهیم.

در نتیجه، علاوه بر این‌که استرس یک وضعیت ناخوشایند است و برای سلامت شما مضر است،‌ تکرار دوباره یک موقعیت استرس‌زا می‌تواند ما را نسبت به آن استرسی‌تر هم بکند.

حالا بیایید ببینیم کدام عوامل، براساس تیپ شخصیتی MBTI شما، بیش از بقیه باعث ایجاد استرس در شما می‌شوند؟

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتی ISTJ

• به چالش کشیده شدن نگرش فکری
• بی‌نظمی و به هم‌ریختگی
• رهاکردن یا نادیده گرفتن روند روتین کارها
• اطلاعات بسیار گسترده بدون جزئیات مشخص
• عجله داشتن
• انکار نیازهای شخصی من
• رد کردن تصمیمات منطقی من
• رد کردن قوانین و مقرارات مصوب من

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتی ISFJ

• عدم سپاس و قدردانی از کمک روزانه‌ای که انجام دادم
• به تعویق انداختن کارها و تغییرات دقیقه نودی
• درگیری و تعارض در محل کار
• تأثیر بی‌کفایتی دیگران بر کار من
• زمان ناکافی برای آماده شدن
• اشتباهات مکرر دیگران
• نادیده گرفتن قوانین و مقرارت مصوب من
• نادیده گرفتن احساسات من

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتی INFJ

• قدردان نبودن برای ایجاد تغییری که من مسبب آن بودم
• کوته بینی و سردرگمی
• احساس عدم درک شدن درست
• مدیریت زمان زورکی
• منفی‌بافی دیگران
• محیط کاری غیرقابل ‌انعطاف
• به اتمام نرسیدن کارها
• انتقاد از ایده‌ها

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتی INTJ

• محیط کار نامنسجم
• مدیریت‌ بر جزئیات ریز
• نداشتن یک هدف در ذهن
• نبودن ابتکار
• زمان محدود برای تغییر دادن برنامه‌ها
• وقتی درباره احساساتمان صحبت کنیم
• به چالش کشیدن شایستگی من
• رد تصمیمات منطقی من
• پیروی از قانونْ بدون‌فکر

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتی ISTP

• مجبور شدن به شرکت در فعالیت‌های برون‌گرایانه
• عواطف زیاد و خارج از کنترل
• نادیده گرفتن توانایی‌هایی عملی من
• نداشتن استقلال
• ناتوانی در ارزیابی شرایط به‌طور منطقی
• وادار کردن من به پیروی از یک تصمیم
• به چالش کشیده شدن خط فکری من
• رد کردن تحلیل من از یک مشکل
• مکالمات کوتاه روزمره

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتی ISFP

• محیط‌هایی که ارزش‌های شخصی افراد را نادیده می‌گیرد
• رخ دادن اتفاقات زیاد در مدت زمان کوتاه
• نادیده گرفتن توانایی‌های عملی من
• فشار و قید زمانی
• نادیده گرفته‌شدن احساس من
• درک نشدن، فهمیده نشدن
• رویه‌هایی که آزادی مرا محدود کند

 

      عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتیINFP

• افراد یا کارهایی که مانع فردیت می‌شوند
• قرار دادن من در چارچوب زمانی
• کار پیش پا افتاده و عادی
• منفی‌گرایی دیگران
• پاسخ‌های انتقادی یا بی‌احترامی علنی
• نادیده گرفتن و نشنیدن ایده‌های من
• عجله داشتن
• انتظارات نامعلوم و غیرشفاف

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتیINTP

• رد کردن تحلیل من درباره یک مسئله
• قرار گرفتن در اجتماع برای مدت طولانی
• به چالش کشیدن شایستگی من
• سروصدا و سایر عوامل مزاحم
• صحبت کردن با افرادی که به درستی گوش نمی‌دهند و من مجبور می‌شوم حرفم را چند بار تکرار کنم
• پیروی از دستورالعمل‌های سخت‌گیرانه
• داشتن فعالیت‌های برون‌گرایانه بیش‌ازحد
• قرار گرفتن در کانون توجه دیگران
• عدم درک ایده‌هایم توسط دیگران
• پیدا نکردن منطق در شرایط فعلی

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتی ESTP

• به چالش کشیدن خط فکری من
• ناکارآمدی
• نادیده گرفتن واقعیت‌های کاربردی‌ای که من گوشزد می‌کنم
• انزوا
• تلاش‌های بدون نتیجه
• الزام به برنامه‌ریزی
• تصمیم‌گیری سریع
• نادیده‌گرفتن تحلیل من از یک مشکل

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتی ESFP

• عدم قدردانی از تلاش‌های روزانه من
• مجبور کردن من به پیروی از یک تصمیم
• عدم توجه به احساسات و خوشایند من
• نامطمئن بودن از هدفم
• اطلاعات بسیار انتزاعی
• محدود شدن به انجام کار‌های روتین
• آموزش غیرحضوری
• گیر افتادن در یک تعهد یا قول و ناتوانی در تغییر دادن آن
• برنامه‌هایی با جزئیاتِ غیرضروریِ بسیار زیاد

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتی ENFP

• ایجاد نظم و سازمان‌دهی به قیمت از دست رفتن خلاقیت
• جزئیات بیش ازحد
• تفاصیل طولانی و بی‌پایان
• عدم شور و اشتیاق
• دستورالعمل‌ها و برگه‌های حاوی جدول و ستون و ارقام …
• عدم اعتماد، تحت مدیریت بودن
• برنامه‌های طولانی مدت
• اجبار به تصمیم گیری قبل از احساس آمادگی
• ارجح بودن ضوابط بر روابط
• تعهد و مسئولیت بیش از حد

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتی ENTP

• اجبار به کاری که مهیج نیست و خسته کننده است
• تمرکز بر مسائل و موضوعات شخصی
• رد کردن تحلیل من از مسئله
• انزوا
• عدم احترام به شایستگی من
• جزئیات و ضرب‌الاجلی بودن بیش از حد
• ناکارآمدی
• خاموش کردن ایده‌های من

 

عوامل ایجاد استرس در تیپ شخصیتی ESTJ

• نادیده گرفتن قوانین و دستورات من
• رد کردن تصمیمات منطقی من
• کارکردن با افرادی که نظم و انضباط ندارند
• ناکارآمدی وسردرگمی
• نداشتن کنترل بر اوضاع
• ناتوانی در تکمیل تعهدات
• به چالش کشیدن خط فکری من
• تغییرات مداوم

 

عوامل ایجاد استرس‌ در تیپ شخصیتی ESFJ

• نادیده گرفتن قوانین و دستورات من
• از بین بردن تفاهم و هارمونی (از جانب دیگران)
• نبودن حمایت عاطفی
• سرپیچی از روال‌های پذیرفته‌شده
• بدرفتاریِ غیرعمدی با دیگران
• تشکر نکردن از من برای کمک‌های روزانه‌ام
• عدم توجه به احساسات من
• انزوا
• دستورات و قوانین

 

عوامل ایجاد استرس درتیپ شخصیتی ENFJ

• کار کردن در محیط کار غیرمشارکتی
• به تعویق انداختن کار‌ها
• نداشتن زمان برای بارش فکری
• انزوا
• انتقاد بیش از حد
• مورد قدردانی قرار نگرفتن
• در نظر نگرفتن احساسات من
• نادیده‌گرفتن هارمونی و تفاهم
• کوته‌نگری
• تغییرات غیر منتظره

 

عوامل ایجاد استرس درتیپ شخصیتی ENTJ

• اطلاعات نادرست
• ناکارآمدی
• عدم قطعیت
• به چالش کشیده شدن مهارت‌های من توسط دیگران
• نداشتن کنترل بر اوضاع
• ناتوانی در تصمیم‌گیری
• نادیده‌گرفتن تصمیمات منطقی من
• تنهایی
• نادیده گرفته شدن دستورالعمل‌ها توسط دیگران
• بی‌نظمی

 

چگونگی شناسایی استرس در زندگی

در ابتدا، نگاهی به لیست بالا بیندازید و عواملی را که بر اساس تیپ‌شناسی مایرز-بریگز (MBTI) منجر به ایجاد استرس در شما می‌شود، یادداشت کنید. به یاد داشته باشید، با وجود اینکه در عوامل ایجاد استرس در میان افراد شباهت‌هایی وجود دارد اما تیپ‌شناسی مایرز و بریگز فقط یک مدل برای ارزیابی شخصیت شماست و انسان‌ها بی‌نهایت پیچیده هستند. سپس هر عاملی را که منجر به ایجاد استرس در شما می‌شود، به لیست بالا اضافه کنید.

به لیست خود نگاهی بیندازید. سپس در مورد استرس‌هایی که اخیراً تجربه کرده‌اید، فکر کنید (حتی بهتر است آن‌ها را بنویسید). شرایط چگونه بود؟ چه چیزی منجر به ایجاد استرس در شما شد؟ آیا زمانی که تحت استرس بودید فرد دیگری با همان شرایط وجود داشت که تحت استرس نباشد؟ نشانه‌های جسمی و روحی استرس در شما چه بود؟

اکنون، در مورد آن فکر کنید یا به نمونه‌های استرسی که به تازگی تجربه کرده‌اید، نگاهی بیندازید و به سؤال‌های زیر پاسخ دهید:

۱. آیا علت استرس چیزی بود که من می‌توانستم آن را کنترل کنم؟ (من مطالعه کافی برای امتحان یا ارائه‌ام نداشته‌ام) یا چیزی بود که از کنترل من خارج بوده ‌است؟ (هم‌اتاقی‌ها یا بچه‌ها با همدیگر دعوا می‌کردند)

۲. اگر افراد دیگری هم در همین موقعیت حضور داشتند، آیا درباره احساس استرس خودتان به آن‌ها چیزی می‌گفتید؟ (چون گاهی ممکن است آن‌چه برای شما استرس‌آور بوده، برای دیگران اصلاً مسئله مهمی تلقی نشود. در نتیجه به اشتراک گذاشتن این موضوع با دیگران گاهی می‌تواند بینش خوبی به ما بدهد)

۳. در هنگام استرس چه‌کاری می‌شد انجام دهید تا کم‌تر احساس استرس کنید؟ (مثل تماس گرفتن یا پیام دادن به شخصی که با او می‌توانید به راحتی صحبت‌ کنید، نوشتن احساسات و تجربیاتتان در دفتر خاطرات، خارج کردن خود از محیط، قدم زدن یا رفتن به طبیعت، مراقبه، انجام دادن کاری که باعث شود به موضوع فکر نکنید مثل انجام بازی‌های رایانه‌ای)

National Institute for Occupational Safety and Health [1]

منبع: mbtionline.com

---

دوره حضوری مرتبط

---

مترجم: آزاده خوشبخت- عضو دپارتمان تولید محتوای تایپ‌شناسی و دانش‌آموخته کارگاه حضوری MBTI

آزاده درباره خودش این‌طور می‌گوید:

من آزاده خوشبخت عاشق مطالعه، يادگيری و تيپ‌شناسی هستم. اميدوارم بتوانيم با خودشناسی و شناخت شخصيت يكديگر در فضای MBTI به سوی زيبايي جان و جهان گام برداريم.

---