اینکه ما در مورد یک تعارض چطور فکر میکنیم و چگونه به آن واکنش نشان میدهیم تا حد زیادی از ترجیح سوم و چهارم تیپ شخصیتیمان تأثیر میگیرد. یعنی ترجیح تصمیمگیری و ترجیح سبک زندگی. به همین دلیل در موضوع حل تعارض و تیپ شخصیتی MBTI چهار دسته تعریف میکنیم:
۱. تیپهای TJ
۲. تیپهای FJ
۳. تیپهای TP
۴. تیپهای FP
در تعارضها کارکردهای غالب و مغلوب نقش پررنگتری دارند. (توضیح: در خصوص نقش و مفهوم کارکرد غالب و مغلوب در کارگاه شخصیتشناسی MBTI توضیح داده میشود.) اما در یک موقعیت تعارض ترکیب ترجیحات سوم و چهارم اطلاعات دقیقتری از عملکردمان به ما میدهد.
حالا بیایید ببینیم هرکدام از این دستهبندیهای چهارگانه چطور با مسئله تعارض برخورد میکنند.
تیپهای TJ
در همه تیپهای TJ افکار برونریزی میشوند به این معنی که عملکرد آن در دنیای بیرون اتفاق میافتد و برای افرادِ دیگر قابل رؤیت و مشاهده است. در موقعیت تعارض، Te به صورت اظهارنظرهای انتقادی و عقلانی و همچنین توانایی و اشتیاق زیاد برای تصمیمگیری براساس اطلاعاتِ در دسترس دیده میشود. دیگران TJها را به صورت افرادی خونسرد، تحلیلگر، عقلانی و با تفکر شفاف و روشن میبینند.
برای TJها اغلب تعارضها با محوریت قدرت و محدوده اختیارات اتفاق میافتد. سلسلهمراتب، تبعیت از مافوق، صاحب اختیار بودن و توجه به نقشهای تصمیمگیری خط قرمزهای TJها هستند. وقتی TJها در یک تعارض قرار میگیرند اصلیترین نیاز آنها رفع تعارض یا بستن پرونده آن است. شعار آنها این است: «بیاید موضوع را جمع کنیم.» آنها محتوای عاطفی بحثهای مطرحشده در تعارض را قویاً انکار میکنند، حتی اگر عواطف قوی در تعارض در جریان باشند. آنها در موقعیت تعارض ممکن است وضعیت سهلگیر و موافق یا وضعیت عصبانی و جدی را تجربه کنند و همه این حالتها ممکن است در یک موقعیت واحد اتفاق بیفتد. این پارادوکس یعنی جدیتِ متغیر TJها در بحث میتواند ریشه در این داشته باشد که آنها فقط برای مدت زمانی مشخص میتوانند عواطف را سرکوب کنند و نادیده بگیرند، اما بعد از یک نقطه بحرانی این عواطف به شکل اغراقشده خودشان را نشان میدهند. TJها در مواجهه با مسئله کاملاً تهاجمی- Aggressive ظاهر میشوند. تمرکز اصلی آنها در طول تعارض حل کردن و رفع کردن آن است. موفقیت در یک تعارض از نظر آنها لزوماً به این معنی نیست که دیدگاه آنها پیروز شود بلکه مدنظر آنها این است که یک ایده یا دیدگاه به درستی و با شفافیت مشخص شود و همان به عنوان اتمام حجت مورد قبول قرار بگیرد و پس از آن پرونده بسته شود.
دلیل احتمالی بروز تعارض: چالشهای مرتبط با قدرت و اختیار
نتیجه دلخواه: رفع تعارض یا بسته شدن پرونده آن
چطور با عواطف کنار میآیند: وجود آن را انکار میکنند
از نظر دیگران: دوریگزین یا دشمن متخاصم
چه موقع راضی میشوند: زمانی که تعارض به پایان برسد
تیپهای TP
در همه تیپهای TP افکار درونریزی میشوند به این معنی که عملکرد آن در دنیای درون اتفاق میافتد و فوراً برای سایر افراد قابل مشاهده نیست. در تعارضها Ti خودش را به شکل یک منتقد درونی نشان میدهد که نقش وکیل مدافع شیطان را بازی میکند. به این معنی که این افراد به ظاهر خودشان را مخالف با عقیدهای عامهپسند نشان میدهند تنها به این منظور که بیشتر در مورد آن بحث و گفتگو صورت بگیرد و جنبههای مختلف آن بررسی شود. برداشت دیگران این است که TPها از ایدههای نامعمول و کمتر دیده شده حمایت میکنند و مفروضاتِ پذیرفتهشده را به چالش میکشند. این افراد تأکید بسیار زیادی روی اعتماد و مقبولیت و اعتبار شخصی قائل هستند. موقعیت تعارض زمانی برای TPها ایجاد میشود که این مفروضات و مفاهیم به چالش کشیده شود. این افراد وقتی در یک موقعیت تعارض قرار میگیرند دوست دارند یک فرایندِ تشریحشده یا یک سیرِ پیشرفتِ بحث وجود داشته باشد تا طبق آن پیش بروند و در مورد تک تک موضوعات و موارد بحث کنند. از نظر TPها درگیر شدن در تعارض یک اتلاف وقت است، با این حال معمولاً دیگران آنها را مسبب ایجاد تعارض میبینند. اگرچه TPها در طول فرایند تعارض متوجه عواطف خودشان هستند اما عواطف را وارد بحث و گفتگو نمیکنند.
زمانی که تعارض حل میشود و پرونده آن بسته میشود TPها معمولاً تا مدت زمانی مشخص نتیجهٔ بهدستآمده را تحلیل، مرور و سبکوسنگین میکنند. فرصت تفکر و تجزیهوتحلیل درونی درباره یک رویداد در دنیای واقعی یک فرایند مهم و حیاتی برای رسیدن به یک خروجی مطلوب برای TPهاست.
دلیل احتمالی بروز تعارض: چالشهای مرتبط با اعتماد
نتیجه دلخواه: فرایند مشروح یا طرحی برای جلو بردن بحث
چطور با عواطف کنار میآیند: آنها را در معادله وارد نمیکنند
از نظر دیگران: افرادی هستند که به تعارض دامن میزنند
چه موقع راضی میشوند: زمانی که بتوانند نتیجهٔ بهدست آمده را تحلیل کنند
تیپهای FJ
در همه تیپهای FJ احساسات برونریزی میشوند به این معنی که عملکرد آن در دنیای بیرون اتفاق میافتد و برای افرادِ دیگر قابل رؤیت و مشاهده است. در تعارضها Fe خودش را بهصورت نیاز به تفاهم و هماهنگی در دنیای بیرون نشان میدهد. سایر افراد FJها را اشخاصی گرم، صمیمی، متوجه دیگران و گریزان از تنش میبینند. مواردی که FJها را درگیر تعارض میکند عمدتاً مرتبط با چالشهایی در زمینه باورهای شخصی و ارزشهای درونی آنهاست. در طول فرایند تعارض دغدغه اصلی آنها حفظ سلامت رابطه با افراد دیگر است. رابطهها باید دستنخورده باقیمانند و خدشهای در آنها بهوجود نیاید، این جزو اهداف بلندپایه برای FJها در طول فرایند تعارض است. آنها وقتی درگیر یک تعارض میشوند معمولاً بسیار پرحرارت و احساساتی ظاهر میشوند. آنها محتوای عاطفی موضوع را به عنوان نکته و سرفصلی مهم برای بحث و گفتگو در نظر میگیرند و در طول بحث مدام به احساسات و عواطف اشاره میکنند یا از دیگران درخواست میکنند احساسات خودشان را در میان بگذارند و بازخورد بدهند. شعار FJها این است: «احساسات هم حقیقت (fact) محسوب میشوند.» دغدغه FJها مبنی بر پذیرا بودن و حفظ تفاهم میان افراد در نهایت منجر به این میشود که تمرکز آنها روی سالم نگهداشتن روابط باشد. از نظر این افراد کسب یک نتیجهٔ موفقیتآمیز در تعارض وابسته تصمیماتی که اتخاذ میشود نیست بلکه زمانی است که طرفهای درگیر تعارض، پس از پایان تعارض بدون احساس تلخی و ناخوشی قضیه را پایان داده باشند.
دلیل احتمالی بروز تعارض: چالشهای مرتبط با باورها و اعتقادات
نتیجه دلخواه: روابط بدون خدشه و دوستانه
چطور با عواطف کنار میآیند: آن را در بحث وارد میکنند
از نظر دیگران: افرادی هستند که به دنبال تفاهم و درک مشترکند
چه موقع راضی میشوند: زمانی که طرفین از هم دلخور نباشند
تیپهای FP
در همه تیپهای FP احساسات درونریزی میشوند به این معنی که عملکرد آن در دنیای درون اتفاق میافتد و فوراً برای سایر افراد قابل مشاهده نیست. در تعارضها Fi خودش را بهصورت نیاز به شنیدن همه جنبههای داستان از سوی طرفین نشان میدهد. دیگران FPها را افرادی پذیرا در مقابل دیدگاههای مختلف و پایبند به اصول و ارزشهای شخصی خودشان میبینند. برای FPها، موارد تعارض بیشتر در زمینهٔ موضوعات و مسائلی است که این افراد عمیقاً به آن علاقهمند هستند. FPها معمولاً از تعارض فاصله میگیرند مگر اینکه یکی از ارزشهای عمیق آنان درگیر ماجرا شود. در طول فرایند تعارض، برای این افراد مهم است که مطمئن شوند همه طرفهای تعارض حرفشان را زدهاند و به همه بهای کافی داده شده است. آنها اغلب در تعارضها رفتاری آرام و متین ندارند و تعارض را به عنوان موقعیتی میبینند که باید در صورت لزوم به طور طبیعی انرژیشان را آزاد و از آن استفاده کنند، شعار آنها این است: «بعضی چیزها واقعاً مهماند (و نمیشود نادیدهشان گرفت).» آنها احساسات و عواطف درگیر در موقعیت را میپذیرند و نسبت به آن ذهنیتی باز دارند اما به صورت فعال در مورد احساسات و عواطف به عنوان یک سرفصل یا موضوع مهم صحبت نمیکنند. روش آنها در تعارض این است که تا حد ممکن گزینهها و دیدگاههای مختلف را ببینند و بشنوند و همین فرایند برای آنها یک نتجیهٔ مطلوب در تعارض تلقی میشود. از نظر آنها لزوماً نیازی به این نیست که موضوع تعارض حل شود و پرونده آن بسته شود؛ همین شناسایی گزینهها و نظرات و بحث و گفتگو در مورد آنها خودش به تنهایی مهم است. در حقیقت FPها سنسورهای حساسی نسبت به تعارض دارند و ممکن است هرلحظه و هرجا تعارض را ردیابی کنند.
دلیل احتمالی بروز تعارض: چالشهای مرتبط با ارزشها
نتیجه دلخواه: گوش دادن محترمانه
چطور با عواطف کنار میآیند: آن را میپذیرند
از نظر دیگران: افرادی هستند که نگرانیها و ارزشهای دیگران را میبینند و لحاظ میکنند
چه موقع راضی میشوند: زمانی که به اندازه کافی گزینهها و نظرات را بشناسیم
منبع:
Introduction to Type and Conflict
مایلم بیشتر به این موضوع پرداخته شود: [kkstarratings]
آخرین دوره تابستان ۱۳۹۷ کارگاه MBTI
شانزدهمین دوره کارگاه شخصیتشناسی MBTI را از دست ندهید! مطالب متنوع و کاربردی در زمینه دانش شخصیتشناسی MBTI از مقدماتی تا پیشرفته. برای اطلاعات بیشتر اینجا را کلیک کنید.
